VĂN BẢN CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT CÓ HIỆU LỰC THÁNG 01 NĂM 2025
1. Trong tháng 1/2025 10 Luật có hiệu lực: 1. Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024; 2. Luật Đường bộ 2024; 3. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản 2024; 4. Luật Thủ đô 2024; 5. Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024; 6. Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024; 7. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ 2024; 8. Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự 2023; 9. Luật sửa đổi, bổ sung 09 Luật 2024 Luật: sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Xử lý vi phạm hành chính (Luật số 56/2024/QH15); 10. Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024
2. Các nghị định, thông tư có hiệu lực như:
2.1. Nghị định 142/2024/NĐ-CP ngày 30/10/2024 quy định về quản lý kho vật chứng và tài liệu, đồ vật. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Nghị định nêu rõ, việc quản lý kho vật chứng và tài liệu, đồ vật phải tuân thủ các quy định của pháp luật và Nghị định này. Tiếp nhận, nhập, xuất vật chứng, tài liệu, đồ vật được thực hiện theo lệnh hoặc quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền. Vật chứng, tài liệu, đồ vật được phân loại, bảo quản bảo đảm an toàn. Kho vật chứng và tài liệu, đồ vật được bảo vệ an toàn 24/24 giờ hằng ngày.
2.2. Nghị định số 143/2024/NĐ-CP ngày 1/11/2024 của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 quy định về bảo hiểm tai nạn lao động theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, quy định chế độ bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện gồm: Giám định mức suy giảm khả năng lao động; Trợ cấp tai nạn lao động.
2.3 Nghị định số 146/2024/NĐ-CP ngày 6/11/2024, trong đó sửa đổi, bổ sung Điều 3 Nghị định 102/2022/NĐ-CP về cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Cụ thể, nhập Vụ Dự báo, thống kê và Vụ Ổn định tiền tệ - tài chính thành Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính. Đồng thời, bổ sung 1 đơn vị là Cục phòng chống rửa tiền. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ có cơ cấu tổ chức mới gồm 25 đơn vị. Cơ cấu tổ chức mới của Ngân hàng Nhà nước áp dụng từ 5/1/2025
2.4 Nghị định số 149/2024/NĐ-CP ngày 15/11/2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Quy định: Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được trang bị, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ quân dụng, công cụ hỗ trợ phải lập hồ sơ, sổ theo dõi; khi xuất vũ khí, vật liệu nổ quân dụng, công cụ hỗ trợ ra khỏi kho, nơi cất giữ để sử dụng phải được người đứng đầu cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đồng ý và ghi đầy đủ thông tin vào hồ sơ, sổ theo dõi, có chữ ký xác nhận của người giao, người nhận;…và được cất giữ để bảo dưỡng, bảo quản, quản lý theo quy định.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/1/2025
2.5 Nghị định số 151/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải được sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe. Đồng thời, mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chuyên dùng chở trẻ em mầm non, học sinh.
Trường hợp xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh thì phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chở trẻ em mầm non, học sinh đặt ở mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ.
Nghị định trên có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
2.6 Nghị định số 152/2024/NĐ-CP ngày 15/11/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 62/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 33/2020/NĐ-CP. Trong đó, bổ sung khoản 5 về việc áp dụng biện pháp bảo đảm và cưỡng chế thi hành án dân sự Nghị có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
2.7. Nghị định số 154/2024/NĐ-CP ngày 26/11/2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú. Trong đó, Nghị định quy định rõ về đăng ký cư trú cho người chưa thành niên:
Trường hợp người chưa thành niên đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú tại nơi thường trú, nơi tạm trú của cha, mẹ hoặc cha hoặc mẹ thì cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ thực hiện kê khai, xác nhận ý kiến vào Tờ khai thay đổi thông tin cư trú.
Trường hợp người chưa thành niên đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú tại nơi thường trú, nơi tạm trú không phải là nơi thường trú, nơi tạm trú của cha, mẹ hoặc người giám hộ thì cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ thực hiện kê khai, xác nhận ý kiến vào Tờ khai thay đổi thông tin cư trú.
Trường hợp người chưa thành niên được Tòa án quyết định giao cho cha hoặc mẹ chăm sóc, nuôi dưỡng thì người được giao chăm sóc, nuôi dưỡng kê khai, xác nhận ý kiến vào Tờ khai thay đổi thông tin cư trú.
Nghị định này có hiệu lực từ ngày 10/1/2025.
2.7 Nghị định số 156/2024/NĐ-CP ngày 10/12/2024 quy định về đấu giá biển số xe có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, quy định hình thức đấu giá biển số xe là đấu giá trực tuyến. Phương thức đấu giá là phương thức trả giá lên. Giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá là 40 triệu đồng, ba năm tăng một lần tính từ ngày 01/01/2025, mỗi lần tăng 5 triệu đồng.
Giá khởi điểm của một biển số xe mô tô, xe gắn máy đưa ra đấu giá là 5 triệu đồng, ba năm tăng một lần tính từ ngày 01/01/2025, mỗi lần tăng 1 triệu đồng.
2.8 Nghị định số 158/2024/NĐ-CP ngày 8/12/2024 của Chính phủ quy định chi tiết về kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Quy định điều kiện đối với xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng: Xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng bảo đảm đúng quy định tại khoản 10 Điều 56 Luật Đường bộ; Phải có phù hiệu "XE HỢP ĐỒNG"; phải niêm yết đầy đủ các thông tin khác trên xe theo quy định; phải được niêm yết (dán cố định) cụm từ "XE HỢP ĐỒNG" làm bằng vật liệu phản quang trên kính phía trước và kính phía sau xe; với kích thước quy định.
2.10. Những lỗi vi phạm giao thông thường gặp và mức phạt mới áp dụng từ 1/1/2025
Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ;
- Trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe.
- Không thắt dây đai an toàn khi điều khiển xe chạy trên đường; chở người trên xe ô tô không thắt dây đai an toàn (tại vị trí có trang bị dây đai an toàn) khi xe đang chạy sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
- Phạt tiền từ 4-6 triệu đồng đối với người điều khiển xe ô tô dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ; mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn; dừng xe, đỗ xe, quay đầu xe trái quy định gây ùn tắc giao thông...
- Người điều khiển xe ô tô không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông, đi ngược chiều sẽ bị phạt từ 18-20 triệu đồng.
- Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy đi ngược chiều, đi trên vỉa hè (trừ trường hợp điều khiển xe đi qua vỉa hè để vào nhà, cơ quan); không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông sẽ bị phạt tiền từ 4-6 triệu đồng.
- Quản lý, sử dụng kinh phí thu từ xử phạt vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ thì Chính phủ ban hành Nghị định 176/2024/NĐ-CP ngày 30/12/2024 quy định quản lý, sử dụng kinh phí thu từ xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ và đấu giá biển số xe sau khi nộp vào ngân sách nhà nước.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
2.11. Để giấy phép lái xe quá hạn 1 ngày phải thi lại lý thuyết
Theo quy định tại Thông tư 35/2024/TT-BGTVT ngày 15/11/2024 người có giấy phép lái xe các hạng B, C1, C, D1, ..để quá thời hạn sử dụng dưới 1 năm phải sát hạch lý thuyết theo quy định để cấp giấy phép lái xe; quá hạn từ 1 năm trở lên phải sát hạch lý thuyết lẫn thực hành lái xe trong hình và trên đường để cấp lại. Như vậy, trường hợp để giấy phép lái xe quá hạn dù chỉ 1 ngày thì phải thi lại lý thuyết.
Quy định trên có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
2.12 Kiểm định khí thải xe máy
Theo quy định tại Thông tư 47/2024/TT-BCA ngày 15/11/2024 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, xe mô tô, xe máy dưới 5 năm được miễn kiểm định khí thải. Đối với xe mô tô, xe gắn máy có thời gian sản xuất trên 5 năm đến 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải định kỳ là 24 tháng. Thời gian sản xuất trên 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải định kỳ là 12 tháng.
Được biết, hiện, Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa trình dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) lên Chính phủ. Do còn chờ quyết định về lộ trình thực hiện nên việc kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy chưa thực hiện ngay từ 1/1/2025.
Ngoài ra còn nhiều quy định khác như : Nghị định số 153/2024/NĐ-CP ngày 21/11/2024 của Chính phủ quy định phí bảo vệ môi trường đối với khí thải; Thông tư số 79/2024/TT-BCA ngày 15/11/2024 quy định về cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng; Thông tư 36/2024/TT-BYT ngày 16/11/2024 của Bộ Y tế thì từ ngày 1/1/2025, trong đó lưu ý khi khám sức khỏe lái xe thì bắt buộc phải xét nghiệm ma túy; Thông tư 24/2024/TT-BTC ngày 17/4/2024 hướng dẫn Chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp thay thế Thông tư 107/2017/TT-BTC,
Đều sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/20205.